Je bent een kersvers hondenbaasje. Eén van je eerste uitdagingen is je pup zindelijk maken. Hoe begin je eraan, waar moet je op letten, wat zijn de valkuilen,… Al deze vragen worden beantwoord in dit artikel.
Je pup zindelijk maken begint bij de fokker
Voor het leesgemak noem ik onze ideale fokker even ‘Elke’.
Elke heeft een zeer belangrijke rol! Elke laat de pups opgroeien in huis zodat ze de omgeving leren kennen waar ze in terecht zullen komen. Ze is ook al volop bezig met de socialisatie vanaf een leeftijd van 3 weken. Als de pups nog maar 5-6 weken zijn, begint ze al met de zindelijkheidstraining.
Elke geeft je ook nog wat informatie mee naar huis, over hoe je thuis de training kan verderzetten.
Als je pup buiten in een schuur is opgegroeid zal die hebben kunnen plassen wanneer die wou, waar die wou. Prima voor de pup maar niet bevordelijk voor de zindelijkheidstraining.
Als je pup van bij een broodfokker of handelaar komt, werd die typisch gezien in een klein hokje gehouden waar hij genoodzaakt was om in het nestgebied te ontlasten en urineren. In mijn ervaring is zindelijkheidstraining het moeilijkst bij deze pups omdat zij geen natuurlijke afkeer meer hebben van hun eigen urine en ontlasting. Zij zullen zonder schaamte elimineren in hun eigen nestgebied.
Je pup is thuis, wat nu?
Eerst en vooral … wees niet te hard voor jezelf of je pup. Weet dat een pup pas fysiek en mentaal in staat is om zindelijk te zijn vanaf 8,5 weken. Dat getal varieert dan ook nog eens enorm per individu omdat dit afhankelijk is van vele factoren zoals ontwikkeling, omgeving, fokker, socialisatie,…
Persoonlijk maak ik mij pas echt zorgen als een pup niet volledig zindelijk is vanaf 16 weken.
Het belangrijkste voor je pup in de eerste dagen is dat:
- je werkt aan jullie band
- hij zich veilig voelt in de nieuwe omgeving
- er wordt voldaan aan zijn basisbehoeftes
Hoe je dat doet, lees je in onze puppygids.
Zindelijkheidstraining: zo maak je je pup zindelijk
Eens je pup is gesettled ga je onmiddellijk verder met de zindelijkheidstraining. Maar hoe ziet dat er precies uit?
Pups zijn het meeste geneigd om te ontlasten na een maaltijd, na spel of na een slaapperiode. Meer bepaald binnen de 20 minuten erna. Ik raad aan om na elke maaltijd, na elk spel en na elke slaapperiode naar buiten te gaan met je pup. Daarnaast ga je ook nog eens elke 60-90 minuten buiten tot je een duidelijk patroon kan herkennen. Hoe meer momenten je kan belonen, hoe vlotter de training gaat.
Neem je pup mee naar buiten aan de leiband!
Een fout die ik vaak zie gebeuren is dat mensen hun pup wel regelmatig buitenlaten maar nooit meegaan.
Voor een pup is alles buitenshuis (en soms binnenshuis) nog erg interessant en erg nieuw. Alle zintuigen worden geprikkeld.
Een pup moet je een beetje zien als een impulsief wezen met quasi geen zelfcontrole. Hij zal dus alles gezien en gehoord hebben maar zal compleet vergeten zijn dat die eigenlijk moest plassen. Als hij dan terug binnenkomt in een omgeving met minder prikkels, treedt de drang om te plassen weer naar de voorgrond en doet hij het ter plekke in huis.
Je gaat dus mee naar buiten en houdt je pup aan de leiband. Blijf volkomen passief en ga niet in interactie met je pup. Wandel naar de plek die jij hebt aangeduid als toilet en slenter er een aantal keer rond.
Sta vervolgens stil en wacht ongeveer 5 minuten.
Je kan trouwens een plek benadrukken als toilet door de dweil met urine, op die plek buiten uit te wringen. Alle beetjes helpen!
Timing: maak je pup sneller zindelijk
Als je pup zijn behoeften doet, dan begin je te belonen als het laatste druppeltje zijn lichaam heeft verlaten maar nog niet de grond heeft geraakt. Ik snap ook wel dat je timing niet op de miliseconde juist zal zitten maar dan heb je tenminste een idee van welk moment je moet belonen.
Ben je te vroeg dan onderbreek je het plassen en kan het zijn dat hij dat plasje afmaakt in huis. Ben je te laat, dan ben je al iets anders aan het belonen en leert je pup moeilijk waar hij zijn behoeften mag doen.
Feestje: zorg ervoor dat je pup zindelijk WIL zijn
Als ik zeg dat je moet belonen dan bedoel ik echt belonen! Jouw pup moet het dus als aangenaam ervaren en het moet een echte jackpot zijn. Je kan hem dus overdreven vrolijk toespreken, een snoepje geven, spelen, vrijlaten (want tot op dat punt zat die aan de leiband), applausje geven, op en neer springen,… De kerngedachte is dat je hond het als een beloning moet ervaren. Speelt die graag met je? Dan is vrijlaten en spelen een beloning.
Heeft die schrik van felle geluiden, dan is klappen in je handen geen goed idee.
Maar voor de meeste honden geldt: Als je je niet belachelijk voelt tijdens het belonen, dan doe je het verkeerd 😉
Wat als hij niets doet?
Als je pup niets doet, slenter je op een rustige en passieve manier terug naar binnen en probeer je binnen een uurtje opnieuw.
Niet straffen
Ongelukjes zullen gebeuren tot je pup volledig zindelijk is. Het is niet zinvol om hem hiervoor te straffen na de feiten. Je kan het beste de ontlasting/urine opruimen zonder mopperen.
In geen enkel geval mag je pup lichamelijk gestraft worden voor een ongelukje. Hij wordt hier alleen maar geniepiger van, waardoor het nog moeilijker wordt om je pup zindelijk te maken. Dus hem met zijn neus erin duwen heeft geen enkel nut. Hij zal niet leren dat hij niet in huis mag plassen maar leert wel dat jij een onvoorspelbare bruut bent.
Wat als ik hem op heterdaad betrap?
Als je de hond op heterdaad betrapt, zeg je streng maar niet kwaad “Nee” of “Foei”. Dat onderbreekt het elimineren normaal gezien. Je pakt hem dan zo snel mogelijk op en zet hem op de plek waar je wilt dat hij elimineert. Dat kan ook een nood-toilet zijn indien de tuin te ver is of je op de zoveelste verdieping van een appartement woont. Als je de hond niet kan oppakken, begeleid je hem zo snel mogelijk naar de geschikte plaats.
Vervolgens wacht je passief en beloon je de pup uitbundig als hij zijn behoeften afmaakt in de tuin.
Het noodtoilet
Voor veel mensen kan een nood-toilet een handige tussenstap zijn in de zindelijkheidstraining. Pups krijgen maar geleidelijk aan meer en meer controle over hun blaas. In het begin zullen ze nog niet in staat zijn om dat lang op te houden.
Denk er echter aan dat pups tijdens de zindelijkheidstraining ook een voorkeur voor ondergrond leren. Vaak worden puppypads gebruikt als noodtoilet. De ondergrond die ze dan leren is ‘stof’. Dus welkomstmatten, tapijten, gordijnen, kleren, etc. behoren allemaal tot die categorie. Daar moeten we echt voorzichtig mee zijn.
Gebruik liever de ondergrond in het noodtoilet waarop jij wilt dat jouw pup zijn behoeften doet.
En ’s avonds?
Voor ’s avonds zorg je ervoor dat je pup 1 uur voor het slapengaan geen halve bak water meer leegdrinkt. Zo laat mogelijk laat je de pup nog eens een keertje buiten zodat hij de kans heeft nogmaals te elimineren.
Bij een jonge pup kan je overwegen ’s nachts op te staan om hem buiten te laten. 1 à 2 keer zou voldoende moeten zijn. Veel mensen zien dit niet zitten maar het versnelt de zindelijkheidstraining wel enorm. Pups kunnen namelijk nog niet zolang ophouden.
Mijn pup is zindelijk maar plast/ontlast nog in huis
Kom je ondanks de zindelijkheidstraining toch nog problemen tegen met onzindelijkheid? Onvolledige zindelijkheidstraining is maar één van de vijf voornaamste oorzaken van onzindelijkheid bij honden.
Lees hier meer over in mijn artikel ‘de 5 voornaamste oorzaken van onzindelijkheid bij honden’
Geraak je er zelf niet uit?
Aarzel niet om hulp te zoeken. Hoe sneller je hulp zoekt, hoe sneller we het probleem kunnen oplossen.
Je kan altijd contact opnemen met mij of je kan terecht bij de Vereniging voor Diergedragsprofessionals.
