Het sleutelwoord waar ik het vandaag over wil hebben, is begrip. In dit geval begrip voor baasjes van reactieve honden. Al te snel vellen we een oordeel, heel vaak zonder te weten wat er echt gaande is.
Als we ons zouden openstellen voor meer dan die eerste indruk, zou er zoveel meer compassie en verdraagzaamheid kunnen zijn. Iets of iemand leren begrijpen, komt ten goede in vrijwel alle situaties.
Dat is ons doel vandaag. Meer begrip voor honden die, laten we zeggen, net ietsje meer ruimte nodig hebben.
Wat is een ‘reactieve hond’
First things first. Wat bedoelen we nu juist met een reactieve hond?
Sedrick: Een reactieve hond is precies dat. Reactief. Een hond die zijn impulsen niet goed in de hand heeft en makkelijk reageert op allerlei triggers. Dat kan vanalles zijn zoals mensen, honden, steps, fietsers, joggers, zwaar verkeer, auto’s,… soms is bladergeritsel al voldoende.
Jessica:
Aangezien het sleutelwoord van dit artikel ‘begrip’ is, hoe kunnen we dit beter begrijpen? Waarom kunnen honden zo reageren?
Sedrick: Deze honden zijn in mijn ervaring vaak onzeker of zelfs angstig. Het zijn honden die een slechte vroege ontwikkeling en/of geen socialisatie om van te spreken hebben gehad.
Dat zijn dan honden die ‘nieuwe’ dingen als een bedreiging kunnen zien. Dit wordt ook wel neofobie genoemd.
Honden veralgemenen ook slecht dus als die één speelkameraadje heeft, wilt dat niet zeggen dat hij alle honden ok vindt.
Het kan ook een hond zijn waarbij alles prima is verlopen maar die op een gegeven moment een traumatische ervaring heeft gehad met een bepaalde trigger zoals een hond die hem heeft aangevallen. Bij het zien van die trigger wordt hun sympatisch zenuwstelsel geactiveerd. Dat is het zenuwstelsel dat ervoor zorgt dat actie mogelijk is. De hartslag gaat omhoog, de ademhalingsfrequentie gaat omhoog, bloed wordt naar de spieren gepompt, etc.
Alles wordt voorbereid zodat de hond kan vechten of vluchten.
Maar zomaar altijd vechten is niet interessant voor de overleving, dus gaan honden proberen de trigger weg te jagen. Dat is dat reactieve gedrag, ook wel ‘afstandsvergrotende signalen’ genoemd. Als dat niet lukt of ze hebben geleerd dat dat niet voldoende is, kan dat gedrag verder escaleren.
Jessica:
Ik herinner me nog goed toen ik dit voor het eerst leerde op de schoolbanken van het postgraduaat Applied Animal Behavior. Dit was voor mij een echte eye-opener. Als ik nu een hond zie die wild tekeer gaat, blaffend, naar een andere hond of mens, voel ik mee. Voel ik de angst en de pijn die onder de agressie zit. Begrijp me niet verkeerd, er zijn betere manieren om om te gaan met angst, maar om het probleem te kunnen aanpakken, is dat het eerste dat we moeten erkennen.
In plaats van telkens boos te worden, op hen te roepen, hen (fysiek) te straffen, laat ons hen éérst erkennen in hun onderliggende emotie. Dit kan een wereld van verschil maken voor het welzijn van deze honden.
Ontmoet hun baasjes
En het welzijn van hun baasjes. Want die vergeten we meestal. De persoon achter de hond.
Wandel een dag in de schoenen van zo’n baasje en niemand zal je ooit nog moeten uitleggen waarom het belangrijk is om ook begrip op te brengen voor hen.
Of waarom ik zonder enige twijfel het woord held in de mond durf te nemen.
Dag in dag uit stellen zij zich bloot aan situaties die mogelijks stress kunnen bezorgen. Laat ons eerlijk zijn, als je een hond in huis haalt dan doe je dat net om te ontstressen, niet om extra stress in je leven te brengen.
Die stress begint bij het moment dat de voordeur opent, want misschien passeert er op dat moment wel net een andere hond.
Voor een wandeling met een reactieve hond moet je voortdurend alles gezien hebben. Liefst nog voordat jouw hond het gezien heeft. Je bent voorzichtiger op hoeken en in bochten, plaatsen waar je geen overzicht hebt. Je probeert plaatsen te vermijden zoals smalle doorgangen, plaatsen waar veel mensen met honden komen.
Sommige baasjes gaan zelfs alleen maar wandelen op tijdstippen waarop er zo weinig mogelijk mensen op straat zijn. Ze staan er een uur vroeger voor op en wachten tot heel laat ‘s avonds om met hun pooch naar buiten te gaan.
En van zodra ze iets spotten dat de reactiviteit van hun hond zou kunnen uitlokken, lijkt het net de Great Escape, hoe kan ik zo snel mogelijk uit deze situatie geraken?
Ze maken rechtsomkeer, steken de straat over, verbergen zich even achter een auto, … alles wat de prikkel voor hun hond maar enigszins kan verminderen.
Want naast het feit dat, als hun hond zou uitvallen dit hen veel stress bezorgt, weten ze dat de stress die ze zelf ervaren niets vergeleken is met de stress die het meebrengt voor hun hond.
Hoe georganiseerd je ook bent, wat voor geweldige ontspanningsmethodes je ook hebt ontwikkeld, de momenten waarop je toch in een situatie komt die de reactiviteit van je hond triggert, zijn onvermijdelijk. Daar sta je dan met je hond, die (afhankelijk van de situatie en training) als een complete gek tekeer gaat. Al wat je dan wil, is dat de andere partij gewoon maar zou zien hoe moeilijk je hond het heeft. Hoe moeilijk jij het hebt. Dat ze de situatie herkennen en erkennen en dat zij zeggen: “Geen probleem, ik loop wel om”.
Maar helaas. En als je hond dan uitvalt, krijg je nog vaak te horen: “Leer hem eens wat manieren”
Zowel baasje als hond komen dan ongetwijfeld thuis van een wandeling met meer stresshormonen dan voor vertrek. Oh joy, dit was wandeling 1 van de 3 vandaag.
Dag in, dag uit.
Dus … ik noem hen helden.
Dat zij telkens weer de moed vinden om dit te blijven doen voor hun hond. Dat zij hen zo graag zien dat zij telkens weer zeggen: “Ik weet dat je het moeilijk hebt en het is voor mij ook niet gemakkelijk, maar ik ben er voor je”.
Hoe kan jij helpen?
Daarom, voor hen, een liefdevolle oproep: bij elk baasje met hond die je ziet lopen, let op de signalen.
Signalen van het baasje: heb je het gevoel dat hij of zij al bezig is met een uitweg te zoeken? Merk je op dat het baasje haar of zijn hond nauwlettend in het oog heeft of een pas sneller doet van zodra jij bent gespot?
Signalen van de hond: niet alle baasjes zijn al helemaal mee met het concept “reactiviteit” en weten dus niet wat voor stress dit voor hun hond meebrengt. Dan nog kan jij steeds die ene hond helpen.
Sedrick: Wil jij de stresssignalen van jouw hond beter herkennen? Neem dan zeker hier even een kijkje.
Zie je stress-signalen? Help hen dan door ruimte te geven. Door misschien zelf de straat over te steken of rechtsomkeer te maken. Het lijkt een kleine geste, maar je mag er zeker van zijn dat jij op dat moment een heus lichtpunt bent voor dat baasje en die ene hond. Dat de dankbaarheid nog lang zal nazinderen na thuiskomst van de wandeling is zeker.
Ben jij zelf de trouwe kompaan van zo’n hond? Weet dan ook dat mensen die jou of de signalen van jouw hond negeren, dit niet doen uit slechte wil, maar omdat ze het gewoonweg niet weten. Niet begrijpen. Het is misschien een magere troost, maar het helpt wel om sneller voorbij de frustratie en boosheid te geraken. Want alhoewel alle emoties er mogen zijn, vragen dat soort emoties ontzettend veel energie. Stap voor stap leren we elkaar allemaal een beetje beter begrijpen.
Met onze FluOH-campagne verspreiden we de boodschap achter het fluo-gele signaal. Een signaal dat honden die ruimte nodig hebben, kunnen dragen in de vorm van een geel lintje aan hun leiband of een bandana met de opdruk “Ruimte Nodig”.
Reactiviteit is één van de mogelijke redenen waarom een hond ruimte nodig heeft. Kom je graag meer te weten over de FluoH-campagne, neem dan zeker een kijkje op www.fluoh.be.
Help je graag de boodschap mee uit te dragen? Deel gerust één van onze social mediaberichten, vertel het door, hang onze FluOH-poster op of bezorg jouw dierenarts, dierenwinkel, hondenschool, een stapeltje flyers (aan te vragen via info@fluoh.be)
